Veel ondernemers en investeerders gebruiken de termen winst en cashflow door elkaar, maar ze betekenen niet hetzelfde. Een bedrijf kan winst maken en tóch in liquiditeitsproblemen komen. In dit artikel leggen we uit wat het verschil is tussen winst en cashflow, waarom dit verschil belangrijk is en hoe je beide cijfers correct interpreteert.
Een leuke anekdote vooraf
Dat sommige mensen en zelfs mensen die in de financiële sector werken niet altijd weten wat winst, cash of cash flow betekent mag blijken uit volgende anekdote. Op een zonnige dag kreeg ik, toen ik nog in de banksector werkte als kredietanalist, een aanvraag binnen voor een zelfstandige ondernemer, die via zijn verzekeringsmakelaar een hypothecair krediet had aangevraagd.
Bij het dossier stak een kopie van een rekeninguittreksel van de spaarrekening van de klant, met daarop een saldo van 150.000 EUR (een noestige spaarder dus!) en daarbij handgeschreven door de makelaar: “cash flow”.
Billengeklets alom natuurlijk, want iedereen die er ook maar een bal van kent weet meestal wel dat cash flow niks, maar dan ook helemaal niks, te maken heeft het saldo van een rekening, en al zeker niet met een privé-spaarrekening van de klant.
Wat is winst?
Winst is het resultaat dat overblijft nadat alle kosten van de opbrengsten zijn afgetrokken. Het is dus een boekhoudkundig begrip.
Voorbeeld:
Een onderneming verkoopt producten voor €100.000. De kosten bedragen €80.000. Het boekhoudkundig resultaat = €20.000 winst.
👉 Belangrijk: winst wordt vaak berekend volgens de boekhoudregels, wat betekent dat het niet altijd overeenkomt met de daadwerkelijke geldstromen.
Wat is cashflow?
Cashflow gaat over de daadwerkelijke instroom en uitstroom van geld. Het laat zien hoeveel cash er écht beschikbaar is om facturen, lonen of investeringen te betalen.
Voorbeeld:
Dezelfde onderneming heeft €20.000 winst, maar €15.000 aan klantenfacturen is nog niet betaald. De cashflow bedraagt dus slechts €5.000.
👉 Cashflow toont de werkelijke liquiditeit van een onderneming.
De belangrijkste verschillen tussen winst en cashflow
| Aspect | Winst | Cashflow |
|---|---|---|
| Definitie | Boekhoudkundig resultaat (opbrengsten – kosten) | Werkelijke geldstromen (ontvangen en uitgegeven cash) |
| Tijdstip | Wordt geboekt zodra opbrengsten/kosten erkend zijn | Wordt pas geregistreerd als geld écht binnenkomt of buitengaat |
| Nuttig voor | Rendabiliteit meten | Liquiditeit en betaalcapaciteit inschatten |
| Risico | Kan positief lijken terwijl cash ontbreekt | Toont de echte draagkracht |
Waarom winst niet hetzelfde is als cash
Een onderneming kan winstgevend zijn op papier, maar toch geen geld hebben om facturen te betalen. Dit gebeurt vaak omdat:
- Klanten te laat betalen (veel openstaande vorderingen).
- Er grote investeringen zijn gedaan die cash opslorpen.
- Er leningen of belastingen moeten worden betaald.
👉 Daarom kijken banken en investeerders vaak meer naar de cashflow dan naar de winst.
Hoe bereken je cashflow?
Een eenvoudige manier om de operationele cashflow te berekenen is:
Cashflow = Nettoresultaat + niet-kaskosten – niet-kasopbrengsten
Niet-kaskosten zijn bijvoorbeeld afschrijvingen: die verminderen de winst, maar hebben geen impact op de cash.
Waarom is cashflow belangrijker dan winst?
- Voor de continuïteit: zonder cash kan een bedrijf geen leveranciers, lonen of belastingen betalen.
- Voor investeringen: cash is nodig om te groeien.
- Voor schulden: banken kijken naar terugbetalingscapaciteit, en dat hangt af van cash, niet enkel van winst.
👉 Winst vertelt hoe rendabel je bent, maar cashflow bepaalt of je kan overleven.
Voorbeeld: winst vs cashflow in de praktijk
Stel: een onderneming behaalt €50.000 winst.
- Er is €30.000 aan openstaande klantenfacturen.
- Er zijn €10.000 aan afschrijvingen (niet-kaskosten).
Berekening:
Cashflow = 50.000 – 30.000 + 10.000 = €30.000
👉 Op papier lijkt het bedrijf erg winstgevend, maar in werkelijkheid is er slechts €30.000 cash beschikbaar.
Veelgemaakte misverstanden
- “Als ik winst maak, heb ik cash.”
Niet altijd: winst ≠ cashflow. - “Cashflow is enkel voor grote bedrijven.”
Ook kleine KMO’s moeten cashflow in de gaten houden. - “Ik kan cashproblemen oplossen met winstgroei.”
Niet per se: als klanten trager betalen, kan cash nog steeds opdrogen.
FAQ over winst en cashflow
1. Wat is belangrijker: winst of cashflow?
Cashflow is op korte termijn belangrijker voor overleven, winst is essentieel voor de lange termijn.
2. Kan een bedrijf verlies maken maar toch positieve cashflow hebben?
Ja, bijvoorbeeld door een grote afschrijving (verlies in boekhouding) maar met voldoende cashinstroom.
3. Hoe kijkt de bank naar winst en cashflow?
Banken kijken vooral naar cashflow om te bepalen of leningen kunnen worden terugbetaald.
4. Hoe kan ik mijn cashflow verbeteren?
Versnel betalingen van klanten, onderhandel betere betalingsvoorwaarden met leveranciers en hou voorraden onder controle.
5. Waarom wordt cashflow vaak als betrouwbaarder gezien dan winst?
Omdat cashflow de echte geldstromen weergeeft en niet afhankelijk is van boekhoudkundige regels
Conclusie
Winst en cashflow zijn twee verschillende maatstaven. Winst toont de rendabiliteit, terwijl cashflow de liquiditeit en overlevingskracht weerspiegelt. Een gezond bedrijf heeft beide nodig: winst om te groeien en cash om te blijven draaien.
👉 Onthoud: winst is belangrijk, maar cash is koning.
Handige hulpmiddelen
🖥️ Software
Probeer e-Boekhouden gratis — ideaal om zelf je balans en jaarrekening op te stellen, zonder gedoe in Excel.
📚 Boekentip
Een nuttig boek als achtergrond of om op een niet té technische manier kennis te maken met een aantal financiële basisbegrippen
Disclaimer: sommige links op deze pagina zijn affiliate links, wat betekent dat een kleine commissie naar deze website gaat om deze draaiende te houden wanneer je aankopen doet via deze link.