Ratio’s zijn handige tools om bedrijven te beoordelen. Ze laten toe om in te schatten hoe goed (of hoe slecht) ze er aan toe zijn. De bekendste ratio’s zijn ongetwijfeld solvabiliteit, liquiditeit en rendabiliteit. Maar daarnaast zijn er nog heel wat andere interessante kengetallen. In België en Nederland wat minder bekend maar ook heel nuttig is de gearing ratio. Wat betekent deze term? En wat is het nut of belang ervan?
Gearing ratio: een kennismaking
Oorsprong
Men gebruikt de gearing ratio vooral in de VS en andere Angelsaksische landen. Maar ook in België en Nederland doet men er steeds vaker beroep op. Deze ratio geeft immers interessante informatie over een bedrijf. Zo zal een bank meestal deze ratio toch even checken wanneer een onderneming een grote lening vraagt.
Wat is een gearing ratio?
Je kunt gebruik maken van verschillende ‘gearing ratio’s’. Er zijn dus heel wat variaties. Maar één ding is altijd hetzelfde:
“Een gearing ratio legt altijd een verband tussen de schulden van een bedrijf en zijn eigen vermogen”
Het is immers interessant om te weten in welke mate een bedrijf zich met schulden in plaats van met eigen vermogen financiert. Een bedrijf kan namelijk op twee manieren aan geld komen:
- Ofwel gaat men lenen bij een bank of bij andere externe instellingen. Er ontstaat dan vreemd vermogen of schuld.
- Ofwel financiert men zich met eigen vermogen. Dit komt uit het bedrijf zelf: de aandeelhouders stoppen bijvoorbeeld kapitaal in het bedrijf of de onderneming maakt winst.
De gearing ratio gaat in het bedrijf de verhouding tussen deze twee mogelijkheden na. Die verhouding noemt men in vakjargon ook wel de ‘leverage’ van een bedrijf: hoeveel schuld neemt een bedrijf op zich om zijn bezittingen te kunnen financieren?
De net gearing ratio is de vaakst gebruikte gearing ratio. Het is dus nuttig om te weten wat deze term inhoudt en hoe je de ratio gebruikt.
Hoe bereken je de gearing ratio?
Heb je geen software om de ratio automatisch voor je te berekenen kan je dit ook eenvoudig zelf doen.
Bij de net gearing ratio deel je eigenlijk de totale schulden van een bedrijf, zowel de kortlopende als de langlopende en ook de eventuele mogelijkheden om in het rood te gaan, door het totaal eigen vermogen.
Met andere woorden:
“De net gearing ratio is de net financial debt / EV (eigen vermogen”
Met ‘net financial debt’ bedoelt men de som van de langlopende schulden en een stukje van de kortlopende schulden, verminderd met de liquide middelen en geldbeleggingen.
Dat ziet er dan op de balans als volgt uit:
België
Net gearing ratio =
- Post 17
- + rubriek 42
- + 43
- – 54/58 (liquide middelen)
- – 50/53 (geldbeleggingen)
- Gedeeld door
- EV (eigen vermogen)
Nederland
Net gearing ratio =
- Blok C (langlopende schulden)
- + Blok D (kortlopende schulden)
- – III.Effecten
- – IV. Liquide middelen
- Gedeeld door
- EV (eigen vermogen)
Het resultaat is dus een percentage.
Betekenis
Als je de net gearing ratio berekent volgens bovenstaande formule bekom je een resultaat in procenten. Maar wat betekent dit nu concreet?
Low geared of high geared?
In het algemeen geldt:
“Hoe lager de net gearing ratio, hoe beter”
Men spreekt ook wel van ‘low-geared’ of ‘high-geared’ bedrijven. Het is beter om een ‘low-geared’ bedrijf te zijn.
Een concreet voorbeeld
Een net gearing ratio van 10% is beter dan een van 50%. Waarom? De ratio vertelt je hoeveel eigen vermogen er nodig zou zijn om alle uitstaande schulden af te lossen. Is er maar 10% van het eigen vermogen nodig om dat te doen is dat natuurlijk beter dan wanneer de helft (50%) van het EV hiervoor nodig is. Je kunt het ook anders zien: een bedrijf met een ratio van 10% is in staat om met zijn eigen vermogen desnoods zelfs 10 keer haar schulden af te lossen. Kortom, een heel laag risico.
Maar stel nu dat de net gearing ratio 70% bedraagt. Nu wordt het een ander verhaal. Als het bedrijf zijn totale schulden zou moeten aflossen is hiervoor 70% van het eigen vermogen nodig en blijft er dus bijna niks van over. Zo’n bedrijf is dan ook veel minder solvabel en heeft een hoger risico op problemen zoals betalingsmoeilijkheden of in het ergste geval zelfs faling. Soms volstaat al een korte periode van minder opbrengsten of stijgende rentevoeten om in zo’n bedrijf moeilijkheden teweeg te brengen.
De gearing ratio laat je dus zien hoe goed een bedrijf zou kunnen standhouden als er economisch mindere tijden aankomen. Kan het bedrijf zo’n periode goed doorkomen of niet?
De ratio is dus wel wat analoog aan de (bekendere) solvabiliteitsratio. Beide ratio’s onderzoeken de sterkte van het bedrijf maar vanuit een andere invalshoek. Vaak zal je dan ook zien dat bedrijven met een goede gearing ratio ook een goede solvabiliteit hebben.
Interpretatie van de net gearing ratio
Toch mag je aan deze ratio ook niet té veel gewicht toekennen. Ja, een onderneming met een hoge gearing ratio heeft een ‘riskantere’ structuur dan één met een lage. Maar het betekent niet dat het bedrijf er daarom slecht aan toe is of al vlug in problemen zal komen.
Hoe erg is een slechte gearing ratio?
Een ‘slechte’ net gearing ratio is dus veel minder erg dan bijvoorbeeld een slechte liquiditeitsratio. Een bedrijf zonder goede liquiditeit kan vrij snel in problemen komen, ook als het elk jaar hoera roept omdat het veel winst maakt. Maar een povere net gearing ratio brengt je niet daarom morgen al in de miserie.
Daarnaast zijn er bedrijven die decennialang met een hoge ratio werken en daar ook nooit problemen van ondervinden. Denk bijvoorbeeld aan bedrijven met een (quasi) monopoliepositie. Dat hun structuur wat ‘riskanter’ is, tja, who cares… daar hebben zij geen last van. Door hun unieke positie in de markt kunnen ze tegen een stootje en hebben ze een laag risico op faling.
Een mooi voorbeeld is Google. In België en Nederland gebruikt meer dan 90% van alle internetgebruikers Google als zoekmachine. Ook in heel wat andere gebieden ter wereld is Google erg dominant op de markt. Het heeft dus zo goed als een monopoliepositie verworven. Mocht Google een hoge net gearing ratio hebben zal niemand daarvan wakker liggen en is het belang daarvan verwaarloosbaar.
Vergelijking met andere bedrijven
De net gearing ratio zegt op zichzelf eigenlijk niet zo veel. Een bedrijf met een hoge ratio is niet per se een slecht bedrijf. Elk bedrijf financiert zich nu eenmaal meestal niet alleen met eigen vermogen maar ook met schulden. In sommige sectoren is een hoge schuldgraad bovendien heel normaal.
Het is dan ook vaak interessanter om de ratio van het bedrijf te vergelijken met andere bedrijven in dezelfde sector. Welke ratio heeft het ‘gemiddelde’ bedrijf in deze sector? Hebben de belangrijkste concurrenten van het bedrijf een betere of slechtere net gearing ratio? Zo zie je hoe dit bedrijf het doet in vergelijking met andere spelers op de markt. En dat is dan weer wél interessante informatie.
Lees verder
Solvabiliteit en de solvabiliteitsratio
Liquiditeit en de liquiditeitsratio
Het eigen vermogen (EV) op de balans